Kwetsbaarheid

De afgelopen weken heb ik me afgevraagd waarom ik nog steeds niet zo lekker in mijn vel zat. Mijn rolstoelen zijn per slot van rekening allebei weer gemaakt, dus ik ben weer mobiel. Echter merkte ik dat alles mij nog best veel energie kostte en mijn energielevel kwetsbaar was. Toen ik laatst met een vriendin hierover sprak, moest ik denken aan een model wat ik 3 jaar geleden van mijn ergotherapeut in het revalidatiecentrum geleerd heb. Ik wil dit model graag met jullie delen, omdat het voor veel duidelijkheid kan zorgen, zowel voor mij als voor mensen in mijn omgeving.

Het model lijkt op de Piramide van Maslow die veel van jullie wellicht wel kennen. Maslow geloofde dat een mens verschillende behoeften wil bevredigen. Bevrediging van behoeften in de hogere lagen van de piramide kan pas gebeuren nadat de behoeften in de lagen daaronder bevredigd zijn. Klik hier voor meer informatie over de piramide van Maslow.

Mijn ergotherapeut in Revalidatiecentrum De Hoogstraat had voor mij de piramide van iemand in een rolstoel getekend, in dit geval dus van mijzelf. Na enkele weken revalideren wilde ik namelijk alweer aan het werk gaan en ik begreep niet goed waarom dat nog niet mocht van de therapeuten. Nadat dit model uitgelegd was begreep ik het beter. Het is voor mij het makkelijkst om de piramide uit te leggen aan de hand van de stappen die ik tijdens het revalidatieproces genomen heb.

1. Het eerste doel wat ik samen met de therapeuten wilde behalen was het realiseren van een nieuwe rolstoel. In mijn huidige rolstoel zat ik niet goed meer en had ik veel lichamelijke klachten, zoals hoofdpijn en rugpijn. Hierdoor moest ik veel rusten gedurende de dag en kon ik minder activiteiten ondernemen. Naast het hebben van een goede rolstoel is mijn aangepaste auto van cruciaal belang. Zonder auto kan ik mezelf niet vervoeren en ben ik niet zelfstandig.
2. Als deze voorzieningen in orde zijn kan ik mij richten op mijn persoonlijke verzorging. Hier zijn we direct mee gestart toen ik mijn revalidatietraject begon, omdat het uitzoeken van een nieuwe rolstoel niet binnen een week kon gebeuren. Er moesten veel onderzoeken gedaan worden naar wat ik wel kon en wat niet om te kijken wat voor rolstoel het meest geschikt zou zijn voor mij. Bij persoonlijke verzorging gaat het om douchen en aankleden met hulp, maar ook om boodschappen doen en koken. Ook heb ik 2 keer per week fysiotherapie en minimaal 1 keer per week sporten (tijdens het revalideren 2 keer per week) nodig om optimaal te kunnen functioneren. Mensen zonder beperking bewegen al veel meer op een dag dan ik in mijn rolstoel, dus daarom zijn de momenten dat ik kan bewegen nóg belangrijker.
3. Tijdens het revalidatietraject was ik niet aan het werk. De therapeuten hebben er heel bewust voor gekozen om deze laag in de piramide eruit te halen. Zij wilden dat ik mij eerst ging richten op de andere lagen van de piramide om eerst weer te gaan genieten van het leven en alle leuke dingen om erachter te komen wat ik wilde. Vervolgens konden we hier een geschikte functie bij zoeken. Maar ook om te solliciteren is het goed om eerst de rest op orde te hebben.
4. De vierde laag is die van sociale contacten en het doen van leuke dingen. Voor mij zijn dat bijvoorbeeld uitgaan met vrienden en het bezoeken van concerten. Ik heb heel bewust ‘sociale contacten’ boven ‘werk’ geplaatst. De reden hiervoor is dat ik tijdens mijn revalidatietraject merkte hoe lastig het is om ‘aangehaakt’ te blijven bij vrienden. Het doorlopen van een revalidatietraject is iets heel anders dan het werkende leven wat andere mensen leiden. Veel mensen begrepen niet wat ik de hele week aan het doen was. Ik denk dus dat je door werk gemakkelijker vriendschappen kunt onderhouden, omdat je een soortgelijk leven leidt.
5. Het hoogste niveau is het niveau van je passie vinden en kunnen leven, zelfontwikkeling en liefde. Want pas als je van jezelf kunt houden en jezelf kunt redden, kun je energie in een relatie steken. Ik twijfel soms of ik dit hoogste niveau al bereikt heb. Ik denk dat ik er nu wel steeds meer in de buurt kom, maar de onderliggende lagen zijn nog niet stevig genoeg.

De kern van het model is dat als er iets wegvalt op één van de onderste lagen, dit ook gevolgen heeft voor de bovengelegen lagen. Dit heb ik in mijn figuur aangegeven met de paarse stippellijn. Neem nu bijvoorbeeld het stuk gaan van mijn rolstoel of mijn auto. Dan wordt de onderste laag direct een stuk kleiner en daarmee de bovengelegen lagen ook, omdat je minder energie te verdelen hebt. Of als het bij Fokus niet helemaal soepel loopt en ik te maken krijg met veel wachttijden of het inwerken van nieuwe medewerkers heeft dit ook direct invloed op de tweede laag.

Dit model heeft me laten inzien hoe kwetsbaar ik eigenlijk nog steeds ben. Zelf vond ik het alweer super goed gaan met me en had ik het gevoel alsof ik de hele wereld bijna weer aankan. Door het stuk gaan van mijn rolstoelen, merkte ik dat persoonlijke verzorging (en de transfers die ik hiervoor moet maken) mij veel meer energie kostten en dat ik daardoor ook geen energie had om naar kantoor in Amsterdam te gaan. Dit was een te grote onderneming. Gelukkig heb ik 2 weken thuis kunnen werken en is dit helemaal goed gegaan.

Ook is het niet zo gek dat ik nu moet bijkomen van alles. Het afbreken van de piramide gaat heel erg snel, maar het opbouwen kost veel meer tijd.